Chà, bận bịu quá đã ngâm bài này cả năm, lỡ mất cả THE GAME AWARDS, và bây giờ thậm chí là có cả tin sẽ làm phim về Ghost of Tsushima luôn rồi. Nhưng không sao, để cho mọi cái hype nó lắng xuống để review một tựa game yêu thích xét ra là một điều đáng làm. Vả lại nghe tin sẽ có bản Director’s Cut cho game này, thôi thì hoàn thành cái hũ giấm này luôn thể.
Tui là một người yêu thích văn hóa Nhật, tui đã từng học tiếng Nhật và là thế hệ đầu tiên của học sinh Sài Gòn được thí điểm tiếng Nhật từ cấp cơ sở. Từ trước đến nay tui cũng đã kinh qua kha khá game làm về chủ đề samurai và phong kiến Nhật Bản, kể sơ thì về mặt guilty pleasure có Samurai Warriors (kết hợp với mấy game Koei khác thì có Warriors Orochi), trên PS2 hồi đó có Genji kể về hành trình của Minamoto no Yoshitsune, giả tưởng một chút thì có dòng Onimusha… Nhưng kiểu như gọi là game tối thượng về mặt hóa thân thành samurai thì chỉ tính riêng kinh nghiệm cá nhân thì tui chưa có nhiều. Nhưng không sao, vì trước khi PS5 ra mắt thì Sony và Sucker Punch cũng đã tung ra tựa game độc quyền cuối cùng trên PS4 là Ghost of Tsushima (GoT). Cảm ơn bên trang và channel Level Up đã thương tình cho tui chơi trước chỉ khi game vừa mới ra mắt và tui đã lấy luôn cả Platinum trophy game này… Và mọi người biết gì không, tui thích cái trò này gần chết đi được. Nhưng… Vẫn luôn luôn phải có chữ “nhưng”, thích nó nhưng không có nghĩa là không nhận ra vấn đề của nó.
Nếu mọi người muốn có một góc nhìn thoáng và vắn tắt hơn, tui có hợp tác với channel Level Up để làm một video review sơ bộ Ghost of Tsushima khi game mới ra mắt cách đây 1 năm:
Chia sẻ với nhau một chút, video này chỉ có khoảng 40% là góc nhìn cá nhân, còn lại là do mọi người cũng đã có sự đóng góp ý kiến chung vào, nên có thể nó không đủ tính phê bình cá nhân cao. Còn mục đích của bài này là góc nhìn chi tiết về Ghost of Tsushima chỉ của cá nhân tui, và hy vọng là ý kiến của tui sẽ có trọng lượng và giúp mọi người có thêm cái nhìn và lựa chọn thưởng thức game, chứ không nhẹ nhàng bay luôn như nhiều lời hứa từ 1 cơ số người tui từng biết.
Ngoài ra, nếu mọi người có hứng thú học lịch sử bao quanh GoT thì:
Tổng quan aka non-spoil (cả năm rồi nhưng vẫn non-spoil vì tui tôn trọng người chưa chơi)
Trước khi vào phần chỉ ra cụ thể điểm yếu điểm mạnh, thì lại một lần nữa tui sẽ nói một chút về tổng quan: Đây là một game thế giới mở khá hay và không hề hoàn hảo, quan trọng là GoT có sức hút rất riêng để ta hoàn toàn có thể tạm chấp nhận mà bỏ qua một số những thiếu sót hay điểm yếu trong phần lớn thời gian chơi game. Tính về gameplay, có có thể nói là một game Assassin’s Creed Nhật Bản mà chúng ta đã muốn từ lâu, nhưng nó theo phong cách cổ điển của Assassin’s Creed mà nhiều thành phần trên mạng đang la ỏm tỏi là “Assassin’s Creed mất chất” ấy: theo đuôi kẻ khác, truy lùng dấu vết để đến 1 điểm tập kết gì đó giải cứu con tin hay phá đám hay ba bla… Cơ mà phải công nhận độ immersion nó cao hơn vì “cheat vision” của game cũng không hoàn toàn quá OP (như Detective mode), nên có thể nói nó đã cải thiện kha khá so với AC cũ. Nhưng rồi thì gameplay nó lại lai với một game thế giới mở “lẩu thập cẩm” khác là Horizon Zero Dawn, kiểu đôi khi nó giống 1 cách quá đáng ở những sự việc xảy ra trong các side quest luôn ấy.
Thế giới mở của Ghost of Tsushima thật lòng mà nói… trừ việc đẹp như tranh và áp dụng các góc quay, phong cách của đạo diễn huyền thoại Akira Kurosawa ra thì nó chẳng thật sự có gì quá đặc biệt. Nếu không muốn nói, thế giới mở của nó rất là “thị trường”: hoạt động bên lề giúp nâng HP hoặc Mana theo phiên bản này gọi là Ý chí/Resovle, tìm các collectables và gear, các đền thờ Thần Inai giúp thêm slot cho các charm nâng stat (lúc sau nó gần như chả còn giúp ích, bảo nâng stat của charm mà chả thấy khác biệt gì), đền thờ giúp có charm loại main stat và cũng thử thách khả năng leo treo – hay đúng hơn là khả năng tìm chỗ đánh dấu có thể leo trèo, side quest nhiều cấp độ giúp làm dày lore, phá trại quân thù để “mở sương mù bản đồ”… Thế nhưng, những việc này lại nằm ở cái tầm theo kiểu “đồ ăn nhanh hạng sang”: nhanh, vừa đủ, không phải lặp lại quá nhiều nên cũng không đến nỗi quá ngán ngẩm.
Cơ mà ít ra,thế giới mở của GoT làm được một việc đó chính là nó có sự độc đáo trong cách khiến người chơi hòa mình vào không khí của nó.
Thậm chí nghe nó vẻ hơi huyền ảo là khác, khi mà thiên nhiên được “tận dụng” để trở thành cả một cơ chế chỉ đường, (mà theo như game nói là “linh hồn của cha Jin” chính là cơn gió dẫn đường cho anh). Tiếp đó là việc cùng với cáo đi tìm những shrine, những chú chim dẫn đi tìm những item bí mật, dẫu cho vẫn còn đó là việc các landmark hiện chi chít trên bản đồ, nhưng xét ra khi không bật map mà vẫn có những “dấu hiệu của thiên nhiên” báo hiệu thì cũng là một thứ mới mẻ refreshing khi đang du ngoạn trong game. Ngoài ra, thời tiết cũng là một cách ngầm báo tâm trạng của Jin nữa, ví dụ như mỗi khi “dishonored” chơi đâm lén hay gì là sẽ có đổ mưa, còn “đầy danh dự” nhào vào đánh 1 chọi 1 thì trời quang mây tạnh, mỗi khi tham gia vào bí ẩn thì sương mù dày đặc, và khi nỗi buồn bao quanh thì diễn ra ở khu vực toàn tuyết lạnh giá.
Cốt truyện của Ghost of Tsushima… nó quá ư là bình thường luôn, chẳng có gì đột phá như các cú twist tưng bừng, nó đúng nghĩa có một trục không hề bẻ đi đâu với những tình huống cực kỳ dễ đoán. Thế nhưng nó lại bình thường… theo nghĩa rất tốt, đặc biệt là ở cách khiến người chơi phải đầu tư cảm xúc vào các nhân vật nói chung hay nhân vật chính Sakai Jin nói riêng trong công cuộc báo thù của mình. Tui có từng nói tui không ngại những câu chuyện (phim ảnh, sách, game,…) nội dung dễ đoán dễ hiểu, nhưng ít ra hãy làm cho nó thật tốt, hợp lý, sâu sắc và phát triển tự nhiên để cho người chứng kiến có thể nhập tâm vào tốt, và trừ mảng gameplay có chút hơi bị “sai” với câu chuyện diễn ra, thì mọi thứ đối với tui là quá ổn để có thể tận hưởng.
Combat của Ghost of Tsushima nói chung thì thật sự khá là đã tay, cơ mà đó là khi chúng ta đánh trực diện theo kiểu “có danh dự” kìa. Việc thay đổi các “thế thủ” cho phù hợp với từng loại đối thủ khác nhau có thể tạm gọi là đa dạng, nhưng có lẽ chỉ ít lâu thì nó cũng dần dần trở thành một sự phiền toái nhẹ nhẹ khi việc chuyển đổi diễn ra không thật sự mượt mà, khiến cho việc bị bao vây mà phải xoay xoành xoạch cũng khá khó chịu. Nhất là khi phải “chịu đựng” một cái camera khá là ngu đần nữa. Quen tay thì có lẽ sẽ không sao. Nhưng ở việc ám sát thì nó lại không đạt được đến mức tốt như vậy nếu so song song với người anh em cận chiến. Ngoại trừ việc ám sát liên hoàn – chain assassination, gần như chẳng có một cái gì thật sự nổi bật nếu so với rất nhiều những tựa game có cơ chế stealth khác.
Việc nhét một tí cơ chế RPG vào như luyện level, chia ra hai bảng skill cũng được làm khá là half-ass khi chỉ có vài đòn trong số đấy là có tác dụng ít nhiều, còn nâng combo lên nói thật làm cho mọi thứ hơi thừa thãi và dần mang chất “múa may”. Nhưng bù lại, animation của việc chiến đấu trong GoT lại khá là có sức nặng, “chém cái nào ra cái đó”.
Trong chính video bên trên tui cũng có nói rằng thiết kế khu vực/ nhiệm vụ hay “màn chơi” (nếu muốn gọi vậy) nó khá là quái đản, theo như dạng là nó vừa rất tiện lợi vừa … hơi làm khó để có thể vận dụng stealth theo cách chính bản thân tui muốn thực hiện. Có lẽ đây chỉ là trải nghiệm cá nhân nhưng không ít lần tui bị địch phát hiện và phải tả xung hữu đột vì những pha khá là trời ơi với một mớ combo từ điều khiển không ăn khớp, các cover che chắn đặt chỗ khá dị… Nhưng quan trọng nhất theo tui thấy vẫn là nó… chẳng thật sự quá ảnh hưởng gì đến việc thưởng phạt của cơ chế game nếu như đi stealth bị phát hiện ấy.
Chưa kể là việc leo trèo cũng có vấn đề tuốt. Tui cũng khá là thích thú vi GoT tuy có vụ đánh dấu những chỗ có thể leo trèo được khá là kín chứ không đến nỗi quá lộ liễu, tuy nhiên việc nằm ở giữa mà không xác định “cái gì cũng leo tuốt” với “leo được những chỗ đánh dấu thôi” khiến cho việc nhảy vèo xuống vực tự sát khi đang đi làm các hiệm vụ phụ là chuyện diễn ra cực kỳ thường xuyên.
Okay, bây giờ sẽ đi sâu hơn và có thể sẽ có SPOILER nhé.
Như tui có nói, Ghost of Tsushima suy cho cùng chỉ có một cốt truyện “thẳng tuột”, và thậm chí cốt truyện đó quá sức là bình thường. Thế nhưng, đầu bếp giỏi nhất là những đầu bếp có thể làm món ăn đơn giản nhất mà lại ngon nhất, những điều bình thường như thế của GoT cần phải có một cách tiếp cận hay dẫn dắt khác biệt hơn để làm bật bản chất câu chuyện. Và… theo một cách nào đó, GoT làm được, không phải quá dữ dội, nhưng ít ra là đủ để người chơi có thể đầu tư cảm xúc vào đấy. Và, nói cho vui, nó khiến ngươi ta phải bị cảm theo một cách rất… Nhật Bản, tức là nó có thể hơi bị over, như việc Jin “phản lại” tinh thần samurai để làm điều tốt nhất mà hành sự như một ninja rồi phải đối mặt với chính chú của mình day dứt khổ sở thế nào, đứng giữa lằn ranh đạo đức bla bla… Và Sucker Punch lại không phải là một studio của Nhật mới hay đó chứ.
Cùng với đó chính là mối quan hệ của Jin và những nhân vật khác trong game, cả là anh em đồng đội cho đến các antagonist cũng được làm khá là một chiều nhưng nó lại kể những câu chuyện khá là tốt. Ít nhất, chúng ta không thấy mọi thứ về Jin hay các nhân vật bị nông cạn, mà họ có tất cả những cơ sở, nguyên nhân cho những hành động và tính cách của mình ở mức… tối thiểu. Với cả là tui chơi bằng cách nghe giọng lồng tiếng Nhật đọc sub tiếng Anh, sự truyền tải nội tâm lại càng được nhân lên bởi vì… duhhh. Trong tất cả thì có lẽ anh tăng binh “nhúng chàm” Norio là nhân vật khiến tui có nhiều sự đầu tư nhất, bởi vì anh ta và Jin Sakai rất giống nhau – Có một lằn ranh đạo đức, có một di sản để kế thừa, lâm vào “ma đạo” thực hiện những điều khá trái với lương tâm… Có lẽ nó cũng giải thích được vì sao Jin Sakai có rất rất nhiều sự cảm thông với anh chàng này.
Thế nhưng điều khiến cho người chơi có thể bị “ngắt mạch cảm xúc” lại nằm ở trong chính gameplay. Câu chuyện game luôn nhấn mạnh rằng “Hãy là một samurai chính đạo đê”, hãy tuốt kiếm đối mặt như một kẻ có “danh dự”, đánh lén chỉ dành cho lũ hèn nhát (HAHAHAHA, SAMURAI TRONG LỊCH SỬ NHẬT BE LIKE ÁM SÁT BRRR BRR EASY), và mỗi khi Jin làm thế thì như đã nói là trời u ám mưa đổ ầm ầm, cutscene thì “Trời ơi, khônggggg”… Nhưng chẳng có một cái “hình phạt” cụ thể nào cho việc nếu bạn lạm dụng việc stealth kill “mất danh dự” quá đà… Vì game có nhiều kết quả khác nhau, nhưng chúng hoàn toàn là do người chơi bấm nút để chọn, chứ không phải là những hành động trong game của bạn đã quyết định việc đó. Lạy trời, nếu như bạn chọn con đường “danh dự” để cho ra ending là Jin giết ông chú Kimura cho đúng truyền thống samurai (Hay có thể coi là “bad ending” của game), còn nếu như chơi đâm lén đồ nghề là chủ yếu để ra ending “Jin là kẻ hèn hạ nhưng không bao giờ hại gia đình” phong cách Dom Toretto (hay là good ending của game), thì đó sẽ là cú twist hay nhất của cả GoT. Tiếc thay… tiếc thay…
(Chưa chơi các DLC nên không có gì comment)
Tựu trung, sau tất cả những cơn hype kinh hoàng, tựa game độc quyền cuối cùng trên PS4 cũng đã làm khá tốt những việc nó cần làm khi kết hợp những gì tốt nhất của một game open world hợp với thị hiếu nhưng vẫn có chút gì đó riêng biệt so vớ mặt bằng chung. Đây cũng là tựa game thứ hai mà tui đã đạt Platinum trên PS4, và nói chung nó để lại ấn tượng tốt hơn khá nhiều game Open-world mà tui đã từng kinh qua.
Tachi goes BRRR BRRRR, chain-stealth-kill goes Squish Squish… Cảm ơn Ghost of Tsushima đã cho một trải nghiệm đáng nhớ. You are my GOTY in 2020.
