2021 có thể không phải là một năm nhiều niềm vui bởi dịch covid, nhưng là một món quà cho fan anime với nhiều tác phẩm hay ra mắt cùng lúc mà kể từ 2017 ta mới lại được thấy. Và ngạc nhiên hơn khi những bộ thật sự hay đang dần tạo được chỗ đứng trong cộng đồng fan, điều rất hiếm thấy ở những năm trước đây. Những Ousama Ranking, Vivy: Fluorite Eye’s Song, 86, Mushoku Tensei, Fumetsu no Anata e hay phần nào đó là Wonder Egg Priority là những minh chứng cho cái gọi là chất lượng đi đôi với danh tiếng.
Nhưng mặc cho một năm có nhiều tác phẩm gây được tiếng vang như thế, Heike Monogatari lại phẳng lặng dưới nền như là một trong những anime kín tiếng nhất. Để rồi bộ phim đã khiến ai không bỏ rơi mình có được trải nghiệm thực sự đáng giá và khó quên.
Lưu ý: bài viết có thể chứa spoil, cân nhắc trước khi đọc.
Thông tin sơ lược
• Tên: Heike Monogatari, The Heike Story, Truyện kể Heike
• Thể loại: Lịch sử
• Thời lượng: 11 tập
• Năm phát hành: 2021
• Studio: Science SARU
Tóm tắt
Heike Monogatari tái hiện lại các sự kiện diễn ra trong chiến tranh Genpei qua góc nhìn của Biwa, một cô gái kiếm sống bằng nghề đánh đàn Biwa. Biwa có đôi mắt hai màu và có khả năng nhìn thấy các sự kiện diễn ra trong tương lai. Cô gặp Taira no Shigemori, một trong những tộc trưởng của gia tộc Taira hùng mạnh, và nói với anh ta về lời tiên tri có thể thay đổi tương lai của gia tộc. Đó chính là khởi đầu cho câu chuyện.
Cốt truyện
Chuyển thể từ nguyên tác cùng tên vốn là một sử thi được biên soạn trước năm 1330. Câu chuyện theo chân Biwa, chứng kiến cuộc đấu tranh giữa gia tộc Taira và Minamoto để giành quyền kiểm soát Nhật Bản vào cuối thế kỷ 12 trong Chiến tranh Genpei. Heike Monogatari đã thành công trong việc tái hiện lại bối cảnh lịch sử. Từ cách thiết kế trang phục lẫn lối kiến trúc cung cấm, cho đến những cuộc xung đột chính trị giữa các gia tộc, lý tưởng của các nhà cầm quyền hay số phận của kẻ chiếu dưới. Tất cả như đưa người xem đắm chìm vào bầu không khí của một trong những giai đoạn đầy biến động trong lịch sử Nhật Bản.
Đưa một bộ sử thi thế này lên màn ảnh chỉ trong vòng 11 tập phim, đồng nghĩa đội ngũ sản xuất phải biết chắt lọc thông tin cho nên sự cô đọng là điều dễ thấy. Bên cạnh đó là nhịp phim nhanh với hàng loạt sự kiện diễn ra với cường độ cao, mạch thời gian thay đổi thường xuyên và nhiều cao trào mạnh mẽ khiến cho người xem không có chỗ để chán. Việc đẩy một câu chuyện với nhiều sự kiện lịch sử đan xen cùng các âm mưu chính trị vào một nhịp độ nhanh như thế chẳng những không hề làm khó người xem mà ngay cả khi bạn không thông thạo lịch sử Nhật Bản vẫn có thể nắm được diễn biến câu chuyện.
Heike Monogatari đã tái hiện lại sự hưng thịnh rồi lụi tàn của gia tộc Taira từng nắm quyền lực tại Nhật Bản. Đó là sự cai trị độc đoán và tàn bạo; tắm mình trong biển máu của những cuộc thanh trừng phe đối địch; gây ra nhiều tội ác: thảm sát, đốt chùa, nhiễu loạn triều chính, dùng thủ đoạn thâu tóm quyền lực… khi còn đang trên đỉnh cao quyền lực. Để rồi ngày tàn lụi phải đối diện với sự thất bại, bị truy sát sống trong cảnh trốn chui trốn lủi, phải tự tay đốt hết cơ đồ đã dày công xây dựng. Mọi thứ từng thuộc về họ, giờ chỉ còn là một đống hoang tàn.
Đốt chùa
Như câu thoại được ngân lên ở những phút cuối cùng “Vinh hoa phú quý rồi cũng sớm lụi tàn. Tất cả chỉ như giấc mộng đêm xuân. Kẻ mạnh cũng có lúc diệt vong. Tất cả chỉ như cát bụi trước làn gió thổi”. Chính sự ích kỷ của những kẻ cầm quyền đã khiến cho biết bao người vô tội phải bỏ mạng. Giây phút cuối cùng của gia tộc Heike, họ chẳng còn lại gì cả. Lần lượt từng người một gieo mình xuống sông tự vẫn. Ngay cả một đứa trẻ còn thơ ngây chẳng tội tình gì như Thiên Hoàng Antoku cũng phải chết, đặt dấu chấm hết cho một thế lực đã từng thống trị một phương.
Đoàn người của gia tộc Taira trên đường rút chạy
Ở đó, người xem còn được thấy cuộc sống của người dân dưới sự cai trị của các gia tộc. Trong những phút giây đầu tiên, ta thấy một cô gái bị bọn võ sĩ bắt nạt vì chồng cô ta nói xấu Heike. Đến khi gia tộc Taira bị đánh đuổi, Yoshinaka của gia tộc Minamoto lên nắm quyền, thì dân chúng lại càng bị áp bức. Quân lính dưới trướng Yorimasa cướp bóc khắp nơi, vơ vét của cải, hãm hiếp dân nữ chẳng khác gì những tên thổ phỉ. Có thịnh có suy, nhưng khi xảy ra chiến tranh thì dân đen vẫn luôn là tầng lớp chịu nhiều khổ đau nhất.
Nhân vật
Lại nói về nhân vật, Heike Monogatari sở hữu dàn cast đông đảo trải dài qua nhiều thế hệ. Xét về phương diện xây dựng nhân vật, họ có thể không phải là những cá nhân xuất sắc được đào sâu nội tâm hay phát triển ấn tượng. Thậm chí, có thể bạn sẽ gặp khó trong việc nhớ hết tên các vai diễn. Nhưng chẳng sao cả, bởi cá tính, phẩm chất và lý tưởng sống mà họ đã để lại là thứ mà chúng ta sẽ còn nhớ tới. Giữa những con người trong gia tộc Taira độc đoán vẫn còn có Shigemori, một người luôn phải đấu tranh vì hai chữ trung và hiếu. Một Shigehira luôn dằn vặt về những tội lỗi chiến tranh mà mình đã gây ra. Hay Tokuko, hậu nhân cuối cùng của gia tộc Taira, người đã trải qua đủ mọi khổ đau trên trần thế đã có thể chấp nhận được sự mất mát này.
Cái chết được thể hiện trong tác phẩm giống như một sự luân hồi mà vạn vật không thể chống lại, không thể thay đổi, chỉ có thể chấp nhận nó. Từng người, người một trong dòng tộc Taira lần lượt ra đi. Dẫu cho Biwa có biết trước tương lai, nhưng cũng đành bất lực trước thời thế mà chẳng thể làm được gì để cứu vãn. Những gì cô có thể làm chỉ là cầu nguyện, mong cho họ được ra đi thanh thản. Và dù cho gia tộc Taira đã không còn, song Biwa vẫn còn đó, cô sẽ kể lại câu chuyện về họ, để những con người đó được sống mãi trong hồi ức và trong các câu chuyện mà đời sau vẫn còn được nghe.
Hình ảnh
Naoko Yamada đã làm nên tên tuổi của mình tại Kyoto Animation. Và khi chuyển sang mái nhà mới, bà đã mang đến cho chúng ta một trong những anime có chất lượng hình ảnh xuất sắc nhất năm. Bộ phim đã vận dụng Visual Storytelling (kể chuyện bằng hình ảnh) một cách hiệu quả cho việc truyền tải câu chuyện. Từ những phân cảnh cảnh chiếu chân mang thương hiệu của Yamada, các hình ảnh ẩn dụ bằng ngôn ngữ tự nhiên như hoa và bướm, cho tới việc cắt cảnh, chuyển cảnh hay depth of field… đem đến một Heike Monogatari giàu tính điện ảnh và đậm chất nghệ thuật.
Hình ảnh con bướm
Artstyle mang những đặc trưng của studio Science SARU (được thành lập bởi đạo diễn Yuasa Masaaki) với sự độc đáo và phóng khoáng. Thiết kế nhân vật đa dạng được làm giàu bởi hoạt họa xông xáo ngay cả trong những chuyển động lẫn biểu cảm nhỏ nhất khiến cho các vai diễn gần gũi và chân thật hơn bao giờ hết. Những gam màu được phối tinh tế cùng thiết kế phục trang làm nổi bật bối cảnh lịch sử. Bên cạnh đó là background chi tiết trong từng cành cây, ngọn cỏ, chiếc lá, bông hoa giúp phát huy tối đa hiệu của của Visual Storytelling. Nhìn chung, hình ảnh của Heike Monogatari rất tuyệt vời, nếu có gì đó phải phàn nàn thì có lẽ đó là ở các phân cảnh chiến đấu vẫn còn hơi đơn giản, chưa được hoành tráng và ấn tượng lắm.
Chiến đấu trên cầu
Âm nhạc
Cuối cùng không thể không nói tới phần nhạc của Kensuke Ushio, người cũng đã từng góp mặt trong Ping Pong The Animation, Devilman Crybaby hay Liz to Aoi. Bản OP thì nhẹ nhàng, da diết còn Ed là một bài rap vơi giai điệu quyến rũ và ma mị. Dàn soundtrack có thể không quá nhiều, nhưng hiệu quả đem lại là vô cùng ấn tượng. Đó là những bài hát truyền thống, tiếng đàn Biwa hòa cùng tiếng sáo gợi nhớ về những ngày xưa cũ, cùng với đó là nhịp trống dồn dập khơi mào những cuộc chiến hay những bản nhạc trầm lắng gieo vào lòng người xem những dư cảm dài lâu. Heike Monotatari còn để lại dấu ấn trong phần lồng tiếng khiến các vai diễn càng trở nên con người hơn.
Tổng kết
Heike Monogatari là một tác phẩm tuyệt vời về cả nội dung lẫn hình thức. Bộ phim đã tái hiện một các chân thực sự hưng thịnh và suy tần của một dòng tộc cùng những xung đột chính trị đãm máu. Đây là một anime kỳ lạ, nó đưa người xem đi qua mọi khung bậc cảm xúc, có thể khiến ta vui, ta buồn nhưng lại chẳng thể vỡ òa nức nở hay cười quá to tiếng. Nhưng chắc chắn, Heike sẽ còn khiến người xem chúng ta phải trăn trở và suy ngẫm rất nhiều.
Đánh giá cá nhân: 9.0/10
