Tôi nhớ hồi nhỏ, khoảng lớp 3 lớp 4, lúc đó ở nhà làm gì có máy tính, điện thoại,… TV ở nhà chỉ có dăm ba kênh, mà có 1 thời gian VTV1 toàn chiếu phim vào tối chủ nhật. Mà cũng hầu như cũng rất ít khi có phim nào hay lắm, lâu lâu chỉ xem dăm ba phim vào cuối tuần như là một sự giải trí mà thôi. Nhưng lúc đó vì còn ít tuổi nên cũng chả đọng lại được gì mấy. Nhưng rồi vào một ngày chủ nhật nọ, vì tối chán quá không có việc gì làm, tôi thử mở tv xem có cái gì đó hay không. Và rồi tôi thấy một bộ phim có vẻ thú vị. Lúc đó con nít, chỉ thấy ấn tượng bởi một trận chiến có vẻ đồ sộ, ấn tượng, với những đoàn quân người, tiên đánh nhau với một thằng cha cao to giáp trụ cầm cái chùy to tổ bố đeo cái nhẫn cùng mấy con quỷ ở gần một núi lửa. Và thế là ngồi xem và cứ dần dần bị mê hoặc, quên cả thời gian mà đắm đuối vào một thế giới huyền ảo mà bình thường chưa bao giờ có khả năng tưởng tượng ra nổi. Mặc cho phụ huynh liên tục nhắc đi ngủ, tôi vẫn đắm đuối cả tâm hồn vào tập phim đấy để rồi ngơ ngác, bần thần khi nó kết thúc…
Đối với một đứa con nít, bộ phim đó đã mở ra trước mắt nó một chân trời mới và suốt cả 5 tuần sau đó, lúc nào nó cũng hồi hộp trông mong đến cuối tuần để được tiếp tục chuyến du hành của Frodo với sứ mệnh tiêu diệt chiếc nhẫn quyền lực, hành trình của Aragorn cùng với Legolas, Gimli đẩy lùi bóng tối với những cư dân tự do để rồi ngồi ngẩn ngơ và cảm thấy thanh bình khi những thước phim cuối cùng được kết thúc. Lần đầu tiên chứng kiến vẻ đẹp bình dị đơn sơ, mộc mạc mang tính chất thôn quê của xứ Shire, thanh cao, bình yên của Rivendell bên dòng thác trong lòng thung lũng, huyền ảo, diễm lệ thơ mộng của Lothlórien qua những tán cây, hoành tráng nhưng thăm thẳm của vùng mỏ Moria sâu hun hút, sự nguy nga, vĩ đại của Bạch Thành Minas Tirith hay sự đen tối đến đáng sợ của Mordor trên màn hình TV, tôi thật sự ngơ ngác, choáng ngợp. Những đồi núi đơn sơ hay thung lũng nên thơ, những cánh rừng sâu bất tận huyền bí hay những dải núi đồ sộ hùng vĩ, những khung cảnh chỉ có ở chốn thần tiên. Cộng thêm với âm nhạc hút hồn, với những bài ca, khúc hát bằng một ngôn ngữ lạ lẫm nhưng rất mơ màng, rất đẹp, giàu chất mỹ học, những âm điệu khi trầm bổng, khi hùng tráng, khi réo rắt da diết , khi chỉ mộc mạc đơn sơ nhưng bình dị, tất cả đã tạo nên một thế giới hoàn mỹ. Họa chăng trong mơ mới có thể được chứng kiến những vẻ đẹp ấy. Rất đẹp nhưng vô cùng chân thực. Liệu trên thế giới này có thể có có những nơi mang những vẻ đẹp như vậy???
Đến tận bây giờ, chưa bao giờ tôi lại được chứng kiến những trận chiến nào mà lại đẹp đến vậy, oai hùng đến vậy, tráng lệ và đậm chất sử thi đến vậy giữa cái thiện và cái ác, giữa dân tự do của Rohan, Gondor với bầy Orc, khổng lồ Troll,…. Trong trận chiến ở Minas Tirith, khi mọi hy vọng đều biến mất trong đêm tối thăm thẳm, khi ác quỷ đang thắng thể, khi Pháp sư Trắng đã thất bại, một ánh dương bừng lên, một tiếng tù và rúc, một đoàn quân oai hùng xuất hiện cùng tiếng hô “Quyết tử” như đi vào lòng người của vua Théoden với khí thế cao vời vợi, để ta thấy những khuôn mặt từ đắc thắng trở nên chột dạ, ngơ ngác và đầy kinh hoàng của bầy Orc trước khí thế ấy. Và ở trận chiến cuối cùng, một liên minh những Người Tự do khiêu chiến nơi cổng địch, với hy vọng cao ngút trời, dù biết rằng sẽ cầm chắc cái chết, chỉ để tạo vài khắc thời gian quý báu cùng với một niềm tin đặt lên vai một cậu Hobbit nhỏ bé. Với âm nhạc dẫn dắt, chao ôi, sao đối với tôi những cảnh đó lại đẹp đến vậy, dù lúc đó còn nhỏ nhưng chưa bao giờ tôi lại thấy một trận chiến đi vào lòng người như thế.
Cái Thiện được thể hiện một cách rõ rệt qua khát vọng tự do của con người, sự cương nghị của Argagorn, công minh của Faramir, sự thánh thiện của Frodo, tình bạn bền vững giữa Legola và Gimli, vốn là sắc tộc thù địch nhau, sự chung thành tận tụy của Samwise hay sự thông thái, hiền hậu của Gandalf… Ngay cả Gollum, một nhân vật phản diện lại có một sự chuyển biến nội tâm vô cùng sâu sắc giữa hai thái cực, để rồi mãi về sau tôi vẫn không biết nên ghét hay tội cho Gollum nữa… Và về tình yêu, nổi bật nhất vẫn là tình yêu của Aragorn và Arwen, mà để một người bất tử quyết định từ bỏ đi món quà ấy để có thể chung sống với kẻ mình yêu. Có thể nói, đây là một trong những chuyện tình đẹp nhất từ trước đến nay trong lịch sử phim ảnh, ngang tầm Jack và Rose trong Titanic.
Không những thế, đây là bộ phim có lẽ là đầu tiên khắc họa những cái khác xa với những tiêu chuẩn lúc bấy giờ. Trong tất cả những chủng tộc, những con Người vĩ đại, Tiên thanh cao hay Người Lùn cương nghị, kẻ đem lại thành công lớn nhất trong cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác lại là Người Hobbit – vốn là một giống loài nhỏ bé, không có tiếng tăm, rời bỏ cái bình yên nơi quê nhà để làm nên những kỳ công. Vua Phù thủy xứ Angmar – kẻ mà định mệnh phán rằng không có một người đàn ông nào có thể đánh bại – đã càn quét, gieo rắc bao nỗi kinh hoàng mà nghiệt ngã thay, cuối cùng lại chiến bại dưới tay một hiệp sĩ lần đầu ra trận còn không cầm chắc tay kiếm, để rồi sau đó, người hiệp sĩ ấy tháo mũ, lộ ra mái tóc dài óng ả màu vàng và dõng dạc kêu lên: “Ta không phải là đàn ông!”. Còn về Chiếc Nhẫn quyền lực, nó không thể hiện mấy những quyền phép cao xa, mà sức mạnh của nó là sự thu phục, kiểm soát, sự mê muội đầu độc tâm hồn. Thế mới biết cái ác thật sự không phải là những thứ hiểm ác cao xa, mà là chính bản thân chúng ta có bị cám dỗ, đầu độc bởi những điều xấu xa hay không. Và đánh bại cái ác, không phải bởi sức mạnh bắp thịt, mà là do tâm hồn, ý chí của ta có đủ mạnh để chống chọi lại cái ác không??? Phải chăng, đây là bài học về đối nhân xử thế, về nhân sinh quan, về nữ quyền??
Phải nói, đạo diễn Peter Jackson đã tạo nên một thế giới vô cùng đẹp và huyền bí, nhưng cũng rất gần gũi đến nhường nào. Một thế giới xa lạ, nhưng đâu đó vẫn khắc họa những gì tốt đẹp nhất của hiện thực. Phải chăng, đó là cái Chân, Thiện, Mỹ???
Và đấy, đối với tuổi thơ tôi lúc đấy, bộ phim này nó đẹp biết bao, ấn tượng sâu đậm trong lòng để rồi sau này, khi đã có quá nhiều phương tiện để có thể tiếp cận với thế giới hiện đại, tôi vẫn chưa hề có lại những cảm giác đấy mà lâu lâu lại có những hoài niệm, bồi hồi nhớ lại những kỉ niệm xưa, khi còn bé tối chủ nhật đắp chăn cuộn tròn trên ghế say mê chu du khắp miền Trung Địa. Liệu rằng sau này có khả năng sống lại, trải qua lại những phút giây như thế không??? Liệu có bộ phim nào, một tác phẩm nào có thể đem lại cho tôi những cảm xúc như thế không nhỉ??? Hay là để rồi sau này tôi lại có một khát khao, như G.R.R.Martin, tác giả The Song of Ice and Fire đã nói đấy thôi:
“Họ cứ giữ lấy Thiên Đường của họ. Còn khi chết đi, tôi sẽ về lại miền Trung Địa”