Stealth game là một trong những thể loại mà tôi ít được tiếp xúc nhất, mới chỉ duy nhất chơi qua 4 game đó là Thief 2, 3, Assassin Creed 2 (tôi nghĩ dòng Assassin Creed là một game action chứ không phải game stealth thuần) và cuối cùng là Styx: Master of Shadows. Lý do mà ít khi tôi chọn game stealth có lẽ là do khả năng quan sát và căn thời điểm không được tốt. Đối với tôi Styx là một trải nghiệm khá thú vị, tuy nhiên việc đánh giá tựa game này chắc sẽ chỉ mang yếu tố góp vui, và chủ yếu là đến từ cảm giác. Vì vậy tôi mong những ai mà có thời gian đọc qua bài viết này có thể góp ý thêm những hiểu biết về game stealth cũng như đánh giá cá nhân của họ về tựa game này. Và giờ thưa quý vị, tôi sẽ kể cho các bạn nghe về hành trình của một tên trộm có một không hai trong thế giới game, vâng đó là câu chuyện về Styx the Goblin.
Tổng quát :
Styx: Master of Shadows ra mắt vào năm 2014 trên nền tảng PC, được thiết kế bởi Cyanide Studio, một studio phát triển game rất thú vị. Thú vị ở chỗ họ làm rất nhiều thể loại game, và những game này luôn có những cái kết hợp vừa mới vừa hài hước, ví dụ như Blood Bowl – một ly cocktail trộn giữa thể thao, chiến thuật turnbase và action nói về việc nếu các chủng tộc trong thế giới Warhammer thôi không đánh nhau nữa mà quay sang chơi bóng bầu dục thì sẽ thế nào. Có thể nhiều người sẽ biết đến studio này nhiều hơn qua tựa game kinh dị đầu tay gần đây Call of Cthulhu cũng khá là thành công.
Cốt truyện
Nhận xét nội dung: Styx: Master of Shadows có một cốt truyện mạch lạc kèm với plot twist hay và thú vị, tạo cảm giác thỏa mãn khi vượt qua muôn vàn gian nan để mở khóa bí mật đen tối cuối cùng.
Chuyện được kể qua giọng kể của Styx hoặc gần như vậy :v, một câu chuyện về những âm mưu hiểm độc, về sự thao túng, và con đường đi tìm tự do tuyệt đối cũng như ý nghĩa cuộc sống của gã Goblin trẻ tuổi.
Các nhân vật đều có một mục đích, động cơ legit dẫn đến hành động của mình, và nhân vật của bạn nổi trội ở giữa như là một kẻ lạc lối.
Gameplay
Đầy đủ những yếu tố cơ bản của một game stealth như khả năng vận dụng vật cản hoặc ánh sáng và bóng tối để tránh bị phát hiện, dùng âm thanh để xác định môi trường và hành động của kẻ địch, hud và indicator cho phép người chơi nhận định được trạng thái ẩn thân của mình (được thiết kế hợp logic và bối cảnh game vd hình xăm của Styx), AI có khả năng săn lùng, nhận biết và điều tra, và đặc biệt là rất thính, combat vẫn có nhưng bị giới hạn ở mức tối thiểu, có tính năng cho phép dấu xác kẻ địch v.v…
Ưu điểm
Một lối chơi đa dạng và đẹp mắt, bằng cách bổ sung thêm vào các tính năng RPG như vận dụng item và các kĩ năng bổ trợ được xây dựng theo hệ thống cây, nhờ đó mà gameplay của Styx có thể trở nên rất immersive. Người chơi được cung cấp nhiều lựa chọn để giải quyết vấn đề, không khuôn khổ và luôn có chỗ sáng tạo. Việc lựa chọn các kĩ năng bổ trợ ảnh hưởng mạnh đến lối chơi và mục đích, ví dụ nếu muốn thiên về tìm kiếm item và tránh kẻ địch thì nên đầu tư vào vision và clone skill, nếu quan sát và timming kém thì nên đầu tư vào potion tree.
Animation của nhân vật được chăm chút khá tốt, cử động mượt và hợp lý với chủ đề stealth, góc quay được thiết kế linh hoạt giữa góc thứ ba và thứ nhất để dễ quan sát vừa portrait rõ nhân vật chính, tất nhiên là phục vụ việc ngắm cảnh nữa. Nếu người chơi từng mê mệt với việc vừa di chuyển vừa ngắm nhìn cảnh vật từ trên cao trong những game như Assassin Creed 2 hay Prince of Persia chắc chắn sẽ cảm thấy hài lòng với góc camera của Styx: Master of Shadows.
Thiết kế map độc đáo (level design) , nhiều hướng đi và một thế giới 3D bao quát có độ cao và sâu, và quan trọng nhất các khu vực trong một màn chơi có nhiều liên kết. Trong các màn chơi sau, có rất nhiều lần người chơi phải loop back lại một địa điểm đã qua rồi nhưng không hề thấy chán hay quá quen thuộc. Độ quen thuộc chỉ dừng ở mức tích cực nostalgic, vì mỗi lần quay lại ta sẽ thường bắt đầu màn chơi tại một khu vực đã nhận diện nhưng chưa từng được đặt chân tới ở màn chơi trước đó. Theo sau là cơ hội phát hiện ra những lối đi bí mật và dễ dàng hơn khiến bạn phải gõ tay lên trán “tại sao mình không nhìn thấy nó sớm hơn”, hay “à thế hóa ra lúc trước đi qua đây thì đã không mất bình máu rồi” v.v…
Tuy không có nhiều puzzles trong game vì giải đố không phải là chủ đề cũng như vấn đề chính mà người chơi cần giải quyết, thế nhưng nhà phát triển vẫn sẽ cho thêm vào một vài câu đố thú vị để tăng thêm độ cuốn hút, ví dụ như puzzle ở hình dưới, đòi hỏi kết hợp giữa suy luận logic và sự khéo léo để vượt qua.
Điểm mạnh của AI trong game theo tôi thấy là đã tạm bảo lưu được những core value của hệ thống AI trong game thể loại hành động lén lút. Kẻ thù trong game được thiết kế với những hành vi như có khả năng phát hiện sự thiếu sót của ánh sáng trong một môi trường và lập tức tìm vị trí để thắp đuốc, hay nhận biết được các tiếng động lạ, khả năng rà soát mọi chỗ trốn lí tưởng trong phòng như tủ áo hay lỗ thoát nước nếu chúng thấy sự hiện diện của người chơi. Đây là những hành vi vừa giúp tăng thử thách và không khí căng thẳng, đồng thời cũng là cơ hội để người chơi tính toán chiến lược.
Bên cạnh đó kẻ thù xuất hiện với đa dạng hình dáng và khả năng để người chơi không thể lặp đi lặp lại một hướng tiếp cận. Hỗ trợ cho yếu tố immerse có những trường đoạn trong game khi lính gác khi nói chuyện với nhau có thể để lộ hints về cốt truyện về thế giới hoặc nhiệm vụ chúng được giao để người chơi có thể đưa ra một kế hoạch từ trước hoặc lờ mờ dự đoán được vị trí phần thưởng hay thử thách trước mắt.
Đồ họa và tạo hình: Có thể nói Styx là một game có đồ họa bóng bẩy ở thời của nó, nhà phát triển xử lý ánh sáng, chi tiết sự vật, đổ bóng rất tốt, ít những sự vật bị mờ, nhòe hay hiện tượng popups (test ở cả ultra và normal). Tạo hình nhân vật và thế giới xung quanh Styx cũng sở hữu artstyle riêng. Tạo hình đa dạng đối với những kẻ thù cùng loại để đỡ nhàm chán và tạo cảm giác immerse.Tuy nhiên, độ phân giải có của game đôi khi bị trục trặc khi nhân vật của bạn vừa hồi sinh.
Nhiều thử thách giá trị chơi lại cao: Thử thách trong game phải nói là khắc nghiệt. Việc chơi theo bản năng và không suy tính thì chắc chắn bạn sẽ phải nhìn cái loading screen YOU DIED thường xuyên đấy. Ngoài những side quest trong game, Styx: Master of Shadows tiếp tục mở ra một loạt những thử thách để người chơi chứng tỏ bản thân kiểu như hoàn thành một nhiệm vụ mà không phải giết ai, hay không bị phát hiện lần nào…v.v. Việc hoàn thành những thử thách này sẽ tác động nhiều đến kỹ năng chơi game stealth của người chơi, có thể nói Styx xứng đáng được nằm trong list những game “làm bạn chơi game giỏi lên” :)).
Và Cyanide Studios còn đưa ra một lời khuyến khích cho người chơi để hoàn thành hết mọi thử thách bằng cách thể hiện và ghi nhận tiến trình hoàn thành game bằng phần trăm, và nếu chỉ hoàn thành sát main game thì tức là bạn mới chỉ đi được khoảng 70% quãng đường mà thôi, khá giống với cách Rock Steady và game Batman: Arkham Asylum của họ khuyến khích người chơi giải hết các câu đố của The Riddler, và tìm hiểu lịch sử của Arkham Asylum.
Điểm trừ
Điểm yếu của AI: Không thông minh, có hiện tượng tập trung và thậm chí chen lấn đè lên nhau khi thanh trạng thái cảnh giác lên mức đạt mức báo động. Khi AI địch phát hiện ra xác chết của đồng minh, tất cả kẻ địch trong khu vực gần đó sẽ lập tức bu lại ngó nghiêng cái xác thay vì trở nên cảnh giác hơn. Khi tất cả kẻ địch tập trung lại vào một vị trí sẽ có hai trường hợp xấu nhất xảy ra (và đã xảy ra trong game): Một là bạn sẽ dễ dàng sneak up tất cả cùng một lúc bằng cách sử dụng skill tàng hình và như thế thì dễ dàng quá mức, thứ hai là có hiện tượng một số kẻ địch bị lỗi không quay về vị trí ban đầu mà ở lì tại khu vực đó đồng nghĩa với việc khiến bạn bị kẹt rất lâu.
Nên thay bằng việc ở mức báo động 2 thì các kẻ địch sẽ báo cho nhau và lan truyền trạng thái cảnh giác, tăng tầm nhìn, thay đổi tốc độ và tần suất di chuyển, hay lập tức rà soát các khu vực xung quanh, nếu có group up thì cũng chỉ 1 đến 3 kẻ địch cùng một khu vực thôi là tốt nhất. AI của game cũng không có dấu hiệu nghi ngờ hoặc phát hiện khi một cách cửa bất kỳ được mở ra gần đó.
Thi thoảng xuất hiện lỗi hiển thị tình trạng cảnh giác của AI, nhiều lúc kẻ địch rõ ràng đã từ bỏ việc truy đuổi bạn, thế nhưng thanh cảnh giác của chúng lại vẫn giữ ở mức báo động. Trong các sản phẩm điện tử, việc đưa sai thông tin cho người dùng là tối kỵ.
Phân bố tài nguyên ở các màn chơi không hợp lý, một level trong game được cấu thành từ những màn chơi nhỏ hơn, và sau khi hoàn thành tất cả thì người chơi sẽ được về căn cứ để bổ sung lại tài nguyên như bình máu hoặc mana chẳng hạn. Thế nhưng các màn chơi nhỏ thường kéo rất dài và nhiều thử thách, và các tài nguyên nói ở trên lại được giấu rất kĩ hoặc nằm ở những khu vực cực kì nguy hiểm, tức là game trừng phạt bạn quá nặng. Và có những đoạn tôi cực kì mệt mỏi khi không save ở giữa game và bắt đầu chết liên tiếp chỉ vì máu và mana sau khi qua các màn chơi trước còn quá thấp.
Điểm yếu về mặt combat, thực ra có rất nhiều game stealth không hề có combat, và combat sẽ chỉ là một yếu tố phụ, tuy nhiên nếu nó có tồn tại ở trong game, thì ít nhất cũng nên được chăm chút một tí. Combat của Styx trái với phần lén lút và tìm đường là rất thụ động và mất tự do, đúng hơn là giống như những chuỗi hành động một nút vậy. Khi bị phát hiện ở cự ly gần bởi một số kẻ thù, ngay lập tức Styx bị khóa vào một góc nhìn đối mặt và bắt buộc phải parry những đòn đánh của đối thủ, đúng, bạn chỉ có thể parry và đợi đến khi game cho phép lựa chọn kill được hiện ra bạn mới có thể tấn công và tiêu diệt địch thủ.
Lúc này tính năng né trở nên khá vô dụng, trừ khi bạn quyết định spam nó theo hướng giật lùi liên tục để thoát khỏi khu vực bị khóa với kẻ thù, tất nhiên đây không phải ý hay nếu bạn đang đứng gần bờ vực hoặc các khu vực cao của màn chơi. Combat của Thief có thể nói là thứ mà Styx lẽ ra nên học tập, một hệ thống chiến đấu dù chỉ xuất hiện với mục đích phụ và thường không đáng tin cậy nhưng lại rất tự do, cơ mà như đã nói ở trên, combat không phải yếu tố chính của thể loại game này, thế nên đây sẽ chỉ là một điểm bất lợi nhỏ nhặt thôi.
Tổng kết:
Từ góc nhìn cá nhân, tôi thực sự đánh giá cao Styx: Master of Shadows, một tựa game ổn cả về nội dung, ý tưởng, và các yếu tố kĩ thuật. Tôi nghĩ rằng với các lựa chọn về độ khó mà game đưa ra có thể đáp ứng yêu cầu của bất kỳ game thủ yêu thể loại game hành động lén lút nào mà không cần xét đến trình độ và kinh nghiệm của họ. Vậy nếu bạn đã chơi rồi thì hãy cùng bàn luận thêm với tôi, còn nếu chưa thì tội gì mà không thử ngay đi.
