Cốt truyện đa tầng lớp ý nghĩa về con đường của sự chuộc tội
Đối với tôi, điểm đặc biệt nhất của Red Dead Redemption 2 không nằm ở gameplay cuốn hút, đồ họa chân thật, hay thế giới đa dạng, mà nằm ở cốt truyện ý nghĩa mà bài học mà nó đem lại cho tôi. RDR 2 khiến tôi phải tự đặt câu hỏi về những triết lý, quan niệm sống của tôi về công lý, sự xứng đáng, và quan trọng hơn hết là con đường, sự đấu tranh phản ánh các hành động của bản thân tôi về con đường chinh phục những giấc mơ mà tôi cho là thiết thực.
Câu chuyện của RDR 2 theo chân Arthur Morgan thời còn ở băng đảng Van der Linde cùng với thủ lĩnh của họ là Dutch Van der Linde, thực hiện những phi vụ cướp bóc ở miền Tây nước Mỹ vào thế kỉ từ 19 trải dài đến thế kỉ 20. Tuy cốt truyện này đã quá đỗi quen thuộc với những gamer những năm gần đây kể cả là với tôi, nhưng điểm đặc biệt về story của RDR 2 nằm ở chỗ khiến cho những nhân vật mà tôi đã đi theo trong suốt quá trình chơi phải thực sự nghi vấn về hành động của mình, về đạo đức và lợi ích cho toàn xã hội mà “tư tưởng” của Dutch “mang lại”.
Khi đó, tôi ngày càng đồng cảm cho triết lý của Dutch về một con đường xán lạn hơn cho những con người mà tôi trong vai Athur đã dành nhiều thời gian để đồng hành cùng. Tôi cũng hiểu được tầm quan trọng của Dutch đối với những con người cần được cứu rỗi này, ông như một người cha, người thầy đối với họ để rồi truyền đạt cho họ những tư tưởng về một thế giới mà họ có thể được tự do. Tư tưởng của Dutch trong những chương đầu đã làm mê hoặc tôi về sự chuộc tội mà con người trong mỗi chúng ta đều xứng đáng. Khi chơi tôi luôn tự hỏi liệu họ có phải là những Robin Hood miền viễn Tây hay là nạn nhân của chủ nghĩa tiêu dùng, công nghiệp của xã hội Mỹ? Lúc ấy hành động hay tư tưởng mới là thước đo phản ánh con người thật của những con người ngày đêm chạy theo áp lực của đồng tiền?
Bối cảnh chung: Với sự chấm dứt của Nội chiến Mỹ, sự khai phá của miền Tây diễn ra nhanh hơn dự kiến khiến cho chính phủ đương thời chưa thể thành lập chính quyền cai trị ở các mảnh đất phía Tây với sự vận chuyển nhu yếu phẩm chủ yếu đến từ tuyến đường sắt còn hạn chế. Dần lộ rõ mặt trái của xã hội Tư bản thời bấy giờ mà tư tưởng của Dutch cho rằng đó là “chính nghĩa”, là “công lý”, “đem” lại cho băng đảng Van der Linde một mục đích “cao cả” hơn những tên tội phạm khác. Điều kiện làm việc và đồng lương rẻ mạt đã thúc đẩy tầng lớp trung lưu của xã hội Mỹ tìm đến miền Tây để thực thi hóa cái tiếng nói chung của họ.
Ý nghĩa thực: Điều đặc biệt của RDR 2 không tập trung vào những màn đánh đấm mãn nhãn và bạo lực mà dựa vào bối cảnh và cốt truyện chung để thể hiện rõ bản chất của con người. Với sự văn minh của phía Đông dần tiến tới để thay thế cho bản chất hoang dã của miền Tây – những năm tháng cuối cùng của các “anh hùng ngoài vòng pháp luật”.
Trong RDR 2, Dutch được xem như một vị cứu tinh của băng đảng, đưa những con người bị đào thải, mục rữa được tự do trong thế giới hoang dã miền Tây. Họ tin rằng họ không phải những tên tội phạm máu lạnh mà là những chiến binh vùng lên từ vực sâu thối nát của chế độ tư bản, chạy đua để mưu sinh cuộc sống từ những đồng tiền. Để rồi họ có thể nhận ra họ chỉ là những tên cặn bã chực chờ được thoát ra cái tư tưởng lệch lạc và anh hùng hóa. Khi đó “Chỉ một mạng người nữa thôi!” là câu nói sẽ theo bạn đến hết game mà nhận ra rằng họ cũng chỉ là một nạn nhân khác của tư bản, sử dụng giấc mơ Mỹ để biện minh cho những phi vụ liều lĩnh không có hồi kết để trả thù, cướp bóc, để rồi cũng giống như một người chơi như tôi, họ đã hi vọng vào một sự cứu rỗi cuối cùng.
Con đường thực hiện hóa giấc mơ miền Tây của Dutch nhấn mạnh về lòng trung thành là mục đích của băng đảng mà ngày càng trở nên bạo lực, lợi dụng hơn. Và khi đó, main quest trở thành lý do chính của người chơi khi mà NPC dần trở nên vô nghĩa, băng đảng trở nên tan rã, cốt truyện nặng nề và mang tính triết huấn cao hơn trở thành điểm sáng của game ở hồi sau. Để rồi tôi nhận ra rằng sự chuộc tội chỉ là một quan niệm hão huyền cứng đầu, tôi cảm nhận được nỗi đau của Arthur khi anh kể về chuyện người con mà anh đã mất đi hay anh mắc bệnh lao phổi.
Tuy nhiên, Redemption giờ đây đã trở nên vô nghĩa khi bàn tay Athur đã nhuốm máu người vô tội khi mà ở cuối con đường chỉ có cái chết chờ họ. Những con người này không thể tái sinh cho dù có hay không sự chấp nhận của chủ nghĩa tư bản. Ở đó, Dutch chính là hiện thân của xã hội tư bản mặc cho ông có phỉ báng, phớt lờ nó đến như thế nào. Bán cho họ những giấc mơ xa xỉ, đòi hỏi cống nạp từ các phi vụ, tuyển dụng những thành viên trong băng đảng khi họ gặp khó khăn để ông có thể được sống tốt, mặc đẹp hơn. Chạy theo những thứ mà ông luôn đấu tranh để rồi thứ ông nhận được là không gì cả.
Tôi đã nhận ra được lời nói dối của Dutch trải dài mạch game rằng không có gì gọi là sự tự do cả mặc cho nó có hướng về lợi ích chung như thế nào, kể cả thứ được gọi là sự chuộc tội mà người chơi game như chúng ta đã bị làm mê hoặc. RDR 2 kể cho chúng ta câu chuyện về những sinner nhưng chưa bao giờ cho ta biết liệu cơ hội thứ hai có xứng đáng với những con người sẵn sàng không hay để vòng lặp ấy cứ tồn tại trong thế giới tư sản mà chúng ta ngày ngày trải qua.
Gameplay đầy thu hút và mê hoặc mang đậm nét “Thế giới mở” vốn dĩ là ưu điểm lớn nhất của Rockstar, nhưng lặp lại và đôi khi vô hồn
Với sự phát triển của game thế giới mở ở hiện tại, tôi có thể hiểu tại sao cộng đồng game lại ưu ái cho sự ra đời của RDR 2. Nhưng liệu một thế giới rộng lớn có đầy đủ những trải nghiệm thú vị và phù hợp cho người chơi khi mà gameplay này đã quá phổ biến qua các tựa game như Grand Theft Auto hay Just Cause… hay chỉ là một “Wild West” với bề ngoài hào nhoáng nhưng bên trong lại rỗng tuếch và vô hồn?
Tôi đã bị choáng ngợp bởi sự tỉ mỉ và chi tiết mà nhà phát hành game đã đầu tư cho bối cảnh của game. Sự phong phú trải dài 75km vuông của RDR 2 khiến tựa game trở thành game có địa hình và diện tích lớn nhất của Rockstar qua sự tương phản mà tôi nhận ra được của Missouri, Texas hay New Orleans tạo ra một hệ sinh thái rất riêng cho những địa điểm khác nhau mà chúng ta trải nghiệm được trong quá trình chơi như Rhodes, Strawberry, Saint Denis hay Valentine – Mỗi nơi đều có cách xây dựng câu chuyện độc đáo riêng.
Trong những open-world game, chúng ta điều khiển nhân vật đến một địa điểm, gặp NPC, nhận quest, chuyển đến một địa điểm khác, làm quest và rồi cutscene, gặp một NPC khác và cứ tiếp tục vòng lặp. Điểm yếu của thế giới mở và thường đem lại cảm giác ngán ngẫm cho người chơi, khiến chúng ta luôn di chuyển để nhận quest một cách phi tuyến tính. Đối với những game như The Witcher 3 hay GTA 5, tôi đã không biết bao nhiêu lần trải qua cái lối mòn này. Tuy nhiên, RDR 2 thể hiện những câu chuyện, chất riêng của game qua từng chi tiết nhỏ nhất trong những bối cảnh xung quanh, từ đó tạo ra cá tính và chiều sâu cho bất kì nhân vật phụ nào mà người chơi có thể tương tác từ đó phản ánh miền Tây cuối thế kỷ 19.
Một ví dụ cụ thể từ sự phát triển của Rockstar từ từ GTA 5 đến RDR 2 là những side quest không đơn thuần chỉ là những kí hiệu trên bản đồ, đó là cơ hội để người chơi có thể tìm được những mẩu chuyện riêng ẩn giấu bên trong game. Có thể là từ một cuộc gặp ở Rhodes hay những bounty hunter quest. Sở dĩ sự nâng cấp trong cơ chế của Rockstar đến từ chất lượng thay vì số lượng và lược bỏ rào cản mang tên thế giới rộng lớn. Tôi đã tìm hiểu được câu chuyện về một tay buôn nô lệ già ở Rhodes hay những câu chuyện ẩn giấu về những ngôi nhà bị bỏ hoang về một gia đình bị cướp bóc và giết hại. Hay những quest bounty tuy reward có thể không đáng nhưng chính những câu chuyện mà ta được trải nghiệm trên chuyến hành trình áp giải đối phương về mới thực sự thú vị.
Tuy nhiên điểm hạn chế lớn nhất của Rockstar nằm ở khía cạnh mà người dùng để điều khiển nhân vật, với sự phụ thuộc quá lớn vào cơ chế auto-aim là dễ hiểu khi mà tầm ngắm của game rất nhỏ, FPS thấp, nhất là trong những màn combat chính của game khi mà tầm ngắm là hạn chế lớn nhất đối với người chơi. Tuy nhiên khi phụ thuộc quá nhiều vào aim – assist, trọng tâm của súng chuyển hướng sang những kẻ địch ở khoảng cách xa hơn mà lược bỏ những kẻ địch chuẩn bị cận chiến với Arthur, chọn mục tiêu thay cho bạn một cách thiếu logic. Tôi đã không biết bao nhiêu lần gặp phải trường hợp khiến cho Arthur của tôi phải dead một cách thiếu logic nhất.
Cử động của nhân vật tuy rất chi tiết nhưng chúng ta chỉ có 2 tốc độ để lựa chọn, đó là đi bộ rất chậm hoặc chạy nhanh. Cộng với việc nhân vật chỉ ẩn nấp rồi auto – aim, tiếp tục vòng lặp trong combat, khiến cho Arthur vừa đi bộ vừa ngắm cảnh trong combat tạo cảm giác rườm rà, phi thực tế. Ngoài ra, cơ chế cover của game quá phức tạp nhưng nông cạn vì Arthur nhiều khi sẽ chọn những vị trí tệ nhất để cover trong những combat căng thẳng khiến cho combat của game thiếu ứng biến và sự sáng tạo trong từng tình huống nhất định.
Nhìn chung, gameplay của RDR 2 gò bó, thiếu sự ứng biến cho những pha hành động lén lút và kể cả cận chiến của người chơi nhưng lại đem lại chiều sâu, sự mê hoặc cho bối cảnh xung quanh. Thế nên đối với tôi, RDR 2 tuy không hoàn hảo nhưng lại rất đặc biệt về cách xây dựng nhân vật, bối cảnh và cốt truyện. Tôi nghĩ nếu như game có sự đầu tư về gameplay hơn một chút thì đã có thể giành giải game of the year rồi!!!
