Lời mở đầu: Trong bài viết này là những kinh nghiệm chơi Civ 6: GS của mình, mình thường chơi Map: Huge Continents – Speed: Online – Difficult: 7 (Random), 8 (Pick) – Standard Setting.
Early game
1. Luôn cố gắng thiết lập thành phố trên đồi (Hill) hoặc Luxury Resources. Thiết lập thành phố trên đồi sẽ giúp thành phố có Base Yield là 2 Food, 2 Production, hơn 1 Production so với những vị trí “linh tinh còn lại”. 1 Production lúc đầu game là 1 bonus rất lớn. Nếu không thể thì cố gắng thiết lập trên Luxury Resources để tiết kiệm thời gian (Research + Builder + etc…)
2. Mình phân thành phố thành 3 loại, tạm gọi là Tie 1, 2, 3. Tie 1 là thủ đô + 2,3 thành phố đầu tiên. Tie 1 sẽ là các thành phố đông dân (Pop 20+ ở cuối game), có nhiều District (5->7), được tối ưu hóa mọi thứ…Tie 2 là các thành phố ven Tie 1 (Pop 12+..), có khoảng 3,4 District và những District này được xây tập trung để phục vụ mục đích nào đó, Tie 3 là cách thành phố chiếm được, các thành phố giáp ranh… Các thành phố này thường chỉ xây Commercial/Harbor District + Encampment + … Mỗi Tie thành phố sẽ có 1 ưu tiên khác nhau.
Ví dụ: Ở 3 thành phố đầu tiên (Tie 1) (thủ đô + 2) phải tính toán vị trí đặt Farm thật cẩn thận. Giả sử 3 thành phố tạo thành hình tam giác thì tính toán làm sao để xây Farm ở giữa, tập trung lại với nhau để lấy bonus ( 2 Farm liền kề sẽ + 1 Food, về sau 1 Farm liền kề sẽ + 1 Food…). Ở các thành phố Tie 2 thì tính toán vị trí Industrial District/ Nation Park/ Entertainment District/ Energy Sources… để lấy Bonus phổ quát (Amenities/ energy…). Tie 3 thì phụ thuộc vào hoàn cảnh. Các thành phố nên xây dựng theo hình tam giác hoặc hình kim cương, không nên ham 1 vị trí đẹp rồi “kéo dài” đất nước của mình thành đường thẳng.
3. Phát triển đều giữa các thành phố cùng Tie. Xây/mua Trade Route từ các thành phố “sinh sau đẻ muộn” và gửi về thủ đô. Giả sử thủ đô có 1 Campus + 1 Goverment Plaza thì Trade Route “chay” đã có 3 Food 2 Production. Cân nhắc giữa Gloverment Plaza ở thủ đô (Fast Gorvernor/District) và ở các thành phố lân cận (+ Loyalty). Đừng phí Worker để xây Improment “chưa” cần thiết.
4. Xây 6 Farm để lấy Inspiration Feudalism. Feudailism cho Card + 2 Charge cho Builder và cộng 1 Food cho mỗi 2 Farm bên cạnh. Đây là Civic quan trọng nhất game (theo ý mình).
5. Thứ tự build đầu tiên ở thủ đô thường là Scout – Builder – Slinger x3 – Settler – …. Cần có ít nhất 3 Slinger để thực hiện các Ereka cần thiết về sau. Warrior đầu tiên dùng để kiếm Era Score (và vì thế thường một đi không trở lại).
6. Commercial District/Harbor là tối quan trọng. Chúng ta sẽ cố gắng Early War và vì thế cần Gold + Trade Route. 2 District đầu tiên thường là Campus/Holy Site + Commercial District. Khi trade Luxury Resource cho AI cố gắng lấy 1 lượng Gold cố định (Sum gold), đừng lấy Gold per turn. Bán cho Ai xong Declare War luôn, mang Resource đó sang bán cho thằng khác, ez AI, ez life.
7. Căn thời điểm tấn công hợp lý. Nếu tấn công sớm (trước thời điểm AI có Wall + Archer) thì cần 3 Archer + 1 2 Warrior là đủ. Nếu tấn công sau đó thì phải có Meatshield đông đảo (2,3 Swordman/ Spearman + Ram…)
8. Cố gắng tiêu diệt (hoặc để lại cho AI 1 thành phố bên rìa). Chúng ta đầu tư 7, 8 quân lính thì ít nhất phải diệt được 1 AI và thu về 3,4 thành phố. Quyết định tính công AI nào, hướng nào, nhanh chậm ra sao sẽ quyết định Early game có thành công hay không.
Mid game
Giả sử ở Early game bạn đã dọn dẹp được 1,2 AI gần mình nhất. Giờ bạn có tầm 12 thành phố (3 thành phố gốc, 9 thành phố chiếm được). Giờ phải làm gì tiếp?
1. Xây dựng các thánh phố hợp lý. Entertainment District và Industrial District là hai thứ bạn phải tính toán bởi vì các công trình trong 2 District này sẽ cung cấp bonus cho 6-9 ô xung quanh.
2. Để ý đến Great People. Một vài người quan trọng hơn những người khác. Do chơi theo xu hướng “Đánh nhau sớm – Giữa game cầu an – Cuối game đánh nhau tiếp” nên mình hướng đến Great Merchant có khả năng Boost Gold. Mình cũng hay xây Masoleum để thêm 1 Charge cho Great Amidral + Great Engineer.
3. Ở cấp 7,8 thì hầu như mid game chúng ta vẫn chưa thể “cạnh tranh” Wonder với AI. Ở các cấp dưới thì việc này dễ thở hơn. Một số Wonder thêm 1 card (add one extra card) rất mạnh nếu xây được. Hầu như mình không bao giờ xây Wonder trừ những cái AI “chê” như Masoleum.
4. Nhớ cách các bonus stack với nhau. Hãy nhìn Hansa (Industrial District của Germany) ở ảnh dưới như một ví dụ:
Một Hansa + 9 là tất cả những gì người chơi Germany có thể mong. Từ cái Hansa này Germany sẽ đẻ quân còn đông hơn quân Nguyên (kết hợp với card/policy…). Chơi Germany thì bạn chỉ cần tính được chỗ đặt Commercial District với Hansa là đủ quẩy AI Deity rồi.
Về cơ bản, các bonus stack nhau như sau:
Mỗi quốc gia đều có một District đặc biệt. Hiểu về quốc gia đó là hiểu về thế mạnh – cách stack bonus – thời điểm của District đó. Cảm nhận của cá nhân mình thì nếu chơi theo đường Domination/Science thì Mid game tập trung vào Production/Gold (Commercial/Harbor/Industrial/Encampment) còn Culture/Diplomatic Mid game tập trung vào dân số và GPP (Aqueduct/Theather-> Project). Chỉ lấy 2,3 Theather ở Midgame rồi chạy Project lấy GPP sẽ hiệu quả hơn là xây tràn lan Theather.
Science/Culture là bài toán Mix/Max với Eureka/Inspiration/Card. Chúng ta không nên xây 5 6 cái Campus/Theater/Unique building (thường cộng Science/Culture) để lên đời nhanh trong Tech Tree hay Civic Tree. Chúng ta lên đời nhanh bởi vì Eureka và Inspiration.
Đôi khi chúng ta chỉ unlock 1 nửa Tech/Civic rồi chuyển sang cái khác để chờ Eureka/Inspiration làm nốt phần còn lại.
5. Canh thời điểm để “Unlock” Golden Age
Golden Age là 1 dạng bonus thời điểm. Unlock đúng lúc để tận dụng tối đa combo. Ví dụ như mình căn cơ làm sao để unlock Golden Age/Heroic Age cho phép mua Worker/Trader/Settle bằng Faith. Thường mình bỏ qua Religion và tích tụ Faith để đúng lúc cần phát triển (sau khi đánh nhau đầu game) thì “bung lụa” 1 đống Worker/Trader/Settle (kết hợp với card Fedalism/Mosa….)
6. Căn vị trí Energy Resource
Than/Dầu/Uranium là 3 thứ chủ lực ở late game. Tùy Map mà phân bố khác nhau, tuy nhiên việc “căn cơ” để các thành phố của mình trải dài trên một diện tích vừa đủ (và đa dạng) là rất quan trọng để có cả 3 thứ này. Một kinh nghiệm cá nhân: Luôn để dành 1 worker (1,2 Charge) cho các thành phố cận biên để lúc unlock Tech “lộ” ra tài nguyên thì xây luôn mỏ. Do trò chơi có thêm chức năng “stock” nên việc có càng sớm các tài nguyên chiến lược là rất quan trọng. Cá nhân mình hay lấy mốc thời gian có Coal và Battleship để Timing. Battleship ở thời điểm này là quái vật.
Late game
Giả sử Lategame là bạn đã thịt xong 2,3 AI láng giềng và bắt đầu kế hoạch thịt nốt bọn còn lại. Mình hay tính lategame là thời điểm “có điện”. Lúc này bạn sẽ hoàn thành nốt kế hoạch đề ra: Mang quân đi xử lý thêm vài AI nữa hoặc quyết định thế là đủ rồi, đóng cửa vẽ tranh/sáng tác nhạc và nói chuyện hòa bình thế giới.
Dù là gì thì bạn cũng nên lưu ý vài điều sau:
1. Năng lượng
Lúc này là lúc bạn đã unlock đủ tech để biết phân bố của các mỏ năng lượng. Việc quyết định dùng nhà máy điện gì/loại quân gì phụ thuộc vào sự phân bố này. Nếu bạn có nhiều dầu -> battleship/tank làm thịt chúng nó thôi. Nếu ít dầu nhiều Uranium -> nhịn chúng nó tý chờ cuối game lấy Death Giant Robot đi xử lý. Nếu chơi theo con đường hòa bình thì lúc này nên để ý hệ thống Spy để phá hoại/trộm tranh AI. AI nào canh Wonder của bạn thì bạn gửi Spy đến đó phá hoại. Hãy bắt đầu bằng Funds (trộm tiền) để tăng Lv cho Spy trước khi làm những cái khác. Funds có tỉ lệ thành công lớn hơn và hay được dùng để train Spy. Thường phải train Spy 2,3 lv (lên Master Spy trước khi cho Spy làm những cái “hay ho” hơn)
2. AI
Mỗi AI có một thiên hướng chiến thắng khác nhau. Đừng cho chúng nó thắng trước khi bạn thắng. Nếu chơi theo kiểu hòa bình thì train max Spy rồi “gửi” đến chúng nó. Nếu chơi theo xu hướng bạo lực thì gửi máy bay/tàu chiến/robot/bom hạt nhân đến.
3. Kiên nhẫn
Bạn càng gần chiến thắng thì AI càng điên cuồng ngăn cản bạn. Thật ra Late game của trò chơi này là dành cho những người kiên nhẫn + tỉ mỉ. Phần lớn chuyện bạn thắng hay thua đã được xác định ở Early game và nhìn thấy rõ ở Mid game. Nếu bạn không kiên nhẫn và không có thời gian thưởng thức những tính năng mới của game (biến đổi khí hậu) thì có thể dừng khi biết chắc mình thắng. Hoặc bạn có thể dùng Queue build để end turn cho nhanh.
Trên đây là những điều mình nhớ được, bạn nào có thắc mắc mình sẽ giải đáp hết mức có thể.
