Suy ngẫm vài dòng về Liên Quân Mobile

Mình luôn cảm thấy có một sự thiếu tôn trọng không hề nhẹ đối với Liên Quân Mobile. Thật lòng đi, ai mà suy nghĩ rằng Liên Quân Mobile sánh bằng với những tựa MOBA máy bàn như LoL hay Dota 2 thì thường được tặng vài viên gạch để xây nhà. Chưa bao giờ mình thấy một sự thờ ơ, vô cảm nặng nề đến một tựa game đến mức như vậy, không ai muốn nói đến Liên Quân, nói ra thì bị xem là không có gu, hoặc tệ hơn, không ai quan tâm. Phát hành tại Việt Nam cuối năm 2016, game đã làm mưa làm bão tại nước nhà, nhưng chưa lần nào được xem là một tựa game bom tấn cả. Quái, vậy mà mình thấy nhiều người vẫn còn quan tâm đến Life is Strange, một game đơn giản là một cái powerpoint slide, nhưng mà cái đó thì để lúc khác. Mọi người vẫn xem Liên Quân chỉ là game streamer thôi và mình thấy tức vì điều đó. Vấn đề ở đây, hình như mọi người vẫn chưa ai hiểu rõ về Liên Quân Mobile là gì, nên vẫn chưa thể thấy được vẻ đẹp của nó. Mình xin phép lảm nhảm về Liên Quân Mobile một chút vậy.

Dở nhất theo mình là thiết kế âm thanh của Liên Quân. Biết tại sao không? Mình luôn tắt tiếng game. Từ nhạc menu, đến giọng nhân vật, đến những hiệu ứng, luôn luôn cảm giác “off”. Mình thấy giải thích đơn giản nhất là không được hay. Khi vào game, nhạc menu quá phấn kích khi còn đang… login vào tài khoản, khi login vào rồi thì vẫn tiếp tục. Hãy nhớ lại màn hình loading tài khoản trước khi vào menu của Overwatch. Bắt đầu bằng một điệu bass trầm lặp lại, đến khi vào menu, một điệu kèn tiếp bởi tiếng trống vang dội, một bản nhạc chào mừng anh hùng trở lại. Dota 2, cỡ 20 giây của một dàn hợp xướng hùng vĩ, rồi sau đó nhẹ lại thành một điệu nhạc đơn giản theo điệu trống phối với kèn. Dẹp menu qua một bên, tiếng ăn lính, cái âm thanh quan trọng nhất của game mà còn không đã tai. Lên Youtube nghe thử tiếng last hit của Dota 2, cảm thấy như một dòng suối tiền xu, LoL cũng thế. Cả hai hiệu ứng còn được kéo dài ra hơn cần thiết, rõ nhất là khi giết nhiều con một lúc, nó dãn ra, như một hợp âm chưa được viết vào sách vở nhưng ai cũng biết. So sánh với Liên Quân, tiếng last hit của game lại thiếu thiếu, rõ là có cái cao của hit nhưng không có cái sâu sắc cần thiết để hoàn thiện cụm “last hit”.

Đồ họa không được tốt cho lắm nữa. Phong cách của game có vẻ lấy cảm hứng từ những game như LoL, Smite, đi theo lối hoạt hình. Mình chê ở đây không phải là xấu, những cái model lúc bật full cấu hình lên tương đối đẹp so với các game mobile 3D khác. Mình chỉ rất tiếc là với sự giới thiệu của các tướng từ bên DC, Marvel, nhà làm game quyết định bỏ cái vui nhộn hoạt hình mà thay vào là cái gì đó nghiêm túc hơn. Thay vì một Alice chạy quá màn hình rồi lon ton bước lại vào giữa khung hình, thay vì một Valhein ném phi tiêu rồi kéo nón xuống nhìn tếu tếu như McCree, thì lại có những siêu anh hùng quá nghiêm túc cho game. Đúng là có một số tướng cũng bị cái quá nghiêm túc này kéo xuống, nhưng nổi bật nhất vẫn là bọn DC, Marvel. Trong game cũng thế, những bước đi của Batman quá chắc chắn, vững chãi so với cái tướng lạch bạch của Mganga, cái chạy ráo riết của TeeMee.

Nói về đồ họa thì cũng phải nói về game chạy như thế nào. RAM 1GB chắc chắn sẽ giật, điện thoại cũ thì bó tay ở đây. Cũng có một cái lỗi cực kì chán, nếu điện thoại bạn tương đối cũ, thì vào game sẽ chậm hơn mọi người, có thể do RAM ít hoặc sử dụng RAM đời cũ, tốc độ chậm. Mà vào game chậm ở đây tức là không thể điều khiển được tướng nếu chưa load xong, ác là game nó thấy có một hai thằng load xong rồi thì vẫn cho lính chạy như mọi người đã vào hết rồi. “Tại sao không chờ mọi người vào hết rồi hẵng bắt đầu, giống như LoL ấy?” Ai mà biết, mình chơi từ năm ngoái đến nay vẫn còn vấn đề đó, mình ra ngoài ôm trụ một rồi mà vẫn còn đồng đội afk trong nhà, một hồi sau mới lếch ra. Một cái chú ý là nếu tăng cấu hình game lên cao, thì sẽ ăn pin nhanh hơn, vì điện thoại muốn chơi lâu, bảo quản pin, thì nên để cấu hình thấp, mà như vậy thì xấu, nên… chịu.

Tóm lại cái gì cũng dở vậy chơi làm gì, quan tâm làm gì?? Thiết kế của Liên Quân Mobile rất cô đọng, đơn giản mà hơi bị ngon đó.

Liên Quân Mobile chỉ quy về 2 thứ mà thôi: Towers và Spacing.

Trụ là một khái niệm cực kì đơn giản mà MOBA nào cũng giải thích trong cái tutorial. Đánh bể trụ thì vào nhà chính. Map có 3 đường, mỗi đường 3 trụ, phá hết 3 trụ thì vào nhà chính. Chấm hết. Ít ra là tạm dừng ở đó, vì hầu hết tutorial dừng ở đó. Nhìn kĩ về vấn đề đẩy trụ, ta nhận ra đó là một bài toán đơn giản: lính đẩy trụ thì mình mới đẩy trụ được nên suy ra cần tìm cách đưa quái gần trụ, vì thường trụ có bảo vệ/hồi máu để không có trò 5 thằng đẩy lén. Tuy nhiên, rank thấp cũng có, cao cũng có, đặc biệt là mình chơi Dota 2, vẫn không nhận ra bài toán đó: với LoL thì là biến về sớm mà không đẩy lên hết để khi về nhà, thì quái không tới trụ mình, hay với Dota 2, dẹp lính một đường để bắt đối phương phải clear ngược lại, tạo ra nhiều tính huống khác nhau.

Liên Quân Mobile thiết lập một trò chơi đẩy trụ cực kì độc đáo. Trong Liên Quân, có một phép bổ trợ gọi là “Cấm trụ”, trong đó khi kích hoạt tất cả công trình (trụ hay nhà chính) sẽ bị vô hiệu hóa không thể tấn công trong vòng 5 giây. So với các phép bổ trợ thông thường khác như tốc biến hay chạy nhanh, thời gian hồi cấm trụ ít hơn gấp đôi (60 giây so với trung bình 120 giây). Nếu ta có thể kéo dài thời gian đẩy trụ bằng phép bổ trợ này, thì rõ ràng trụ sẽ khó thủ hơn, vì chỉ cần sơ hở là mất trụ như chơi, tức là chỉ cần thêm một vài trụ nữa là sẽ hở nhà. Việc mà cho người chơi khả năng chơi trụ như thế này làm game trở nên kịch tính hơn, khi khả năng đẩy trụ cũng cao mà mất trụ cũng cao. Không chỉ có phép bổ trợ, Liên Quân còn có một con tướng mà khả năng nội tại của nó là gây sát thương chuẩn lên trụ – tức là đẩy trụ nhanh. Vậy chỉ qua một phép bổ trợ, một tướng đẩy trụ nhanh, mà khi chọn tướng ta phải biết suy tính trước cho những trường hợp đó mà có biện pháp đối phó – cũng thủ sẵn “Cấm trụ”, hay có những con mà có thể thủ tốt trước những lúc đẩy trụ.

Ngoài trụ, Liên Quân Mobile cũng sử dụng triệt để Spacing. Viết hoa chữ này vì đơn giản một điều: Liên Quân Mobile dựa 100% trên Spacing mà làm ra game. Khi đánh thường trong Liên Quân, ta phải trước tiên tìm trong phạm vi, nhân vật một mục tiêu để đập, khi tìm được rồi thì mới đập. Cách đơn giản nhất để không ăn đập là tránh ra khỏi phạm vi của đối phương, tức là sử dụng spacing.

Trong Street Fighter, Hadouken của Ryu rất đơn giản để giải thích. QCF (Quarter Circle Forward) + Punch, làm cái này thì chưởng. Mà khi mới chơi, đâu có biết đâu, bị spam vào góc thế là thua. Để không bị spam vào góc, ta chỉ cần áp sát đối phương mà thôi, khi đó Hadouken trở nên yếu đi hẳn: thời gian làm Hadouken cực kì lâu so với các đòn tay chân thường nên cực kì dễ bị đánh trả. Trong Liên Quân cũng tương tự, những xạ thủ như Valhein hay Yorn có những chiêu trói hay choáng từ xa để giữ địch ở xa – tạo khoảng cách, còn những tiên phong hay sát thủ có những khả năng di chuyển nhanh trong một thời gian ngắn như phóng tới hay biến tới – xóa khoảng cách.Điển hình: TeeMee có khả năng di chuyển nhanh rồi gây choáng để team có thể xóa khoảng cách, Alice có bong bóng để team di chuyển nhanh – tạo hoặc xóa khoảng cách, Nakroth, sát thủ có khả năng chém tới hai lần – xóa khoảng cách, Toro, đỡ đòn có khả năng nhảy tới làm chậm rồi choáng – xóa khoảng cách,… Spacing được sử dụng rất mềm dẻo ở đây, ví dụ mình cần đẩy trụ trên cùng, thì chộp lấy thờ cơ có đánh nhau ở giữa, mình có thể sử dụng chiêu có khả năng tạo khoảng cách để… tạo khoảng cách giữa mình và hai bên đánh nhau để đẩy trụ trên. Hay cái này thường thấy trong Dota 2: khi mà trụ mình mất hết rồi thì thường phải đứng ở trong nhà không dám ra. Giống như Hadouken đẩy mình vào góc, việc lấy trụ và lấy kiểm soát bản đồ đã đẩy team về trong nhà. Và cũng như vậy, khi đã lấy gần hết 3 đường lính, team bên kia phải thường xuyên thủ nhà, và mình có thể dễ dàng ăn King Kong và Rồng Hắc Ám để tạo lợi thế.

Rõ ràng là Liên Quân không dở về phần thiết kế, mà tại sao chả bao giờ thấy nói về cái này nhỉ? Đó là do thiết kế hay, nhưng bị lỗi. Tất cả thứ này không bao giờ được chỉ dẫn cả, chỉ có hint tới thôi. So sánh lần cuối với Street Fighter, Ryu với Ken là hai nhân vật ít xàm nhất. Tất cả đòn đánh đều không có gimmick, không có telegraph bừa, ra đòn thì đánh, chưởng thì chưởng, không có thứ hai. So sánh với Blanka, với Yuri, hai nhân vật này đều có những đòn đánh không rõ ràng: Blanka cuộn lại rồi lăn một cách bất ngờ, Yuri đánh chéo từ trên không xuống. Hai tướng cho free đầu, Veera và Valhein, là Ryu và Ken duy nhất của Liên Quân. Sự đơn giản của hai tướng này thể hiện rõ bản chất của game: phép + đòn đánh thường chỉ sử dụng trong phạm vi nhất định, nhưng cả hai đều máu giấy nên phải biết sử dụng tốt spacing. Ngoài ra, chả còn tướng nào mà thực sự play fair về mặt spacing cả: Payna hồi máu để giữ khoảng cách đã xóa, Violet lăn vừa xóa khoảng cách vừa tăng phạm vi đánh, Krakk có móc kéo – tiêu diệt hoàn toàn khoảng cách,…

Liên Quân Mobile nếu xét lại thì đâu phải là một game dở, chỉ là bề ngoài nó thô thôi, có dịp thì hãy sạc đầy pin điện thoại rồi làm vài trận xem thế nào nhé, rồi xóa đi cũng được, mình không giận đâu 🙂