Hiện tại thì mình vẫn phải làm chủ trò trong Dungeons & Dragons và lúc này mình đã thực sự chán việc lần nào câu chuyện cũng là dựa theo mô típ để cho các anh hùng chiến đấu với kẻ xấu để luyện level kèm tìm những trang bị cần thiết để có đủ sức mạnh nhằm tiêu diệt trùm cuối để bảo vệ thế giới hay giải cứu công chúa… Trong khi mình rất thích tìm câu trả lời cho câu “what can change the nature of a man” thì bản thân những game nhập vai với mở đầu cũng là nhân vật chính bị lọt vào một tình huống tồi tệ nào đó mà phải chơi một lát thì bản thân mới biết chuyện gì đã xảy ra… Và rồi mình đã tìm ra Ultima IV: Quest of the Avatar – một game với trải nghiệm nhập vai rất khác so với những trò chơi RPG khác trên PC mà mình đã chơi.
Thế giới trong game
Về mặt đồ họa thì khá là cơ bản. Màu sắc cũng hoàn toàn chính xác, từ màu xanh tươi tốt của thế giới bên kia đến những cái hố bẩn thỉu của ngục tối, mọi thứ đều ăn khớp với nhau. Mỗi nhân vật bạn có thể điều khiển / sử dụng đều có giao diện riêng nó và tất cả đều có thể phân biệt được với nhau dù không phải sprite nào cũng đẹp đối với mình. Phần âm thanh cũng vậy: nhưng phần âm thanh khá trong game lại khó nghe quá nên sau một khoảng thời gian mình phải tắt tiếng máy tính khi chơi – sau này thì mở nghe trên youtube nghe nhạc nền của game này thì mình thấy tuy hơi ngắn và ít nhưng cũng khá phù hợp với bối cảnh và cũng dễ nghe đối với mình.
Trò chơi diễn ra trong một thế giới khá rộng lớn nằm rải rác với các thành phố, thị trấn, pháo đài, lâu đài và ngục tối. Bạn có thể đi lang thang theo hướng nào cũng được và khám phá những địa điểm khác nhau theo bất kỳ thứ tự nào. Thế giới có một câu chuyện phía sau phong phú và hấp dẫn, các nhân vật, lịch sử và truyền thuyết thú vị (nếu bản thân chịu khó đọc lịch sử của Britania với từ ngữ chủ yếu là tiếng Anh). Điểm duy nhất mà nó không thành công là ở chỗ hành động của nhân vật chính đến phút cuối cũng chả thay đổi xung quanh…
Gameplay
Ngay cả phần tạo nhân vật chính đã khác: sau khi tự cho một cái tên và giới tính thì bước kế tiếp là chọn class dù ban đầu mình còn không biết điều đó! Bởi thay vì tung xúc sắc để phân bổ chỉ số cho một ít kĩ năng rồi chọn class thì game sẽ bắt đầu với việc người chơi trả lời một loạt câu hỏi trong tình huống nào đó thì ưu tiên đức tính nào hơn để giải quyết vấn đề. Sau đó, trò chơi sẽ lấy câu trả lời của người chơi để chỉ định một class tương ứng. Thực sự sau mấy lần chơi đi chơi lại trò này thì thực sự không có lớp nhân vật nào mạnh hay yếu hơn trường phái nào khi đã đến giai đoạn phá đảo… và khởi đầu có thể khác nhau nhưng cái kết thì chỉ có một.
Dù thú thật là mình không đánh giá cao cơ chế chiến đấu cho game này cho lắm: Các trận chiến diễn ra theo lượt, trong đó bạn di chuyển các nhân vật của mình xung quanh một không gian tại một thời điểm, tấn công hoặc sử dụng phép thuật vào kẻ thù. Có nhiều loại kẻ thù với thế mạnh và yếu khác nhau – có cả những đối tượng nên hạn chế tấn công. Việc xài phép thuật được xử lý trong ultima 4 bằng MP hoặc Điểm ma thuật. Mỗi phép thuật tiêu tốn một lượng MP nhất định để sử dụng và nếu bạn ra ngoài, bạn cần nghỉ ngơi tại một quán trọ để phục hồi sức mạnh trước khi có thể sử dụng lại phép thuật. Ngoài MP, bạn cũng cần reagent để sử dụng phép thuật. Có tất cả các loại reagent trong trò chơi mà người chơi có thể mua hoặc tìm thấy ở nơi hoang dã. Nói chung việc sử dụng phép thuật trong game này hơi nhiêu khê mà cho đến khi phá đảo thì mình cũng ít xài.
Phương thức tương tác với NPC trong Ultima IV thực sự khác hẳn so với những trò khác mà mình chơi. Có rất nhiều NPC và người chơi phải nói chuyện với tất cả để có thể hoàn thành câu chuyện trong game. Và không giống như hầu hết các game nhập vai khác mà mình chơi khi mà có sẵn dòng hội thoại có sẵ để chọn thì giờ phải tự nhập đoạn hội thoại của mình – dựa theo cuốn manual thì chỉ cần nhập 1 từ rồi dựa theo những gì NPC trả lời thì gõ tiếp từ khóa khác… Nói chung khá là khó cho những ai lần đầu chơi game này do phải chủ động trong tương tác.
Cốt truyện
Có thể mình sẽ phải chơi bộ ba phần game đầu tiên để có thể biết rõ cụ thể chuyện gì xảy ra trước phần thứ tư này nếu có thể chấp nhận chơi một game với đồ họa và cơ chế điều khiển đã quá cũ… nhưng mà tóm lại là khác với biết bao nhiêu trò chơi vốn hóa thân thành anh hùng đi giải cứu thế giới hay đại loại như vậy. Vẫn có kẻ xấu để chiến đấu nhưng nhiệm vụ của người chơi không phải phá đảo bằng cách tìm và diệt trùm cuối…
Mục tiêu của người chơi trong phần game này là tự biến mình thành Avatar, một hình mẫu về những đức tính cao quý có thể trở thành một ví dụ sống động về cách mọi người nên sống cuộc sống của họ. Và theo mình, đây là nhiệm vụ chính duy nhất trong game mà bản thân có thể áp dụng ngoài đời trong việc trở thành một con người tốt hơn trong xã hội dù mình biết là áp dụng hết cả tám phẩm hạnh trong trò chơi này ra ngoài đời là việc không dễ. Và mình nghĩ là việc đem cả tám phẩm hạnh vào luật áp vào một quốc gia để buộc người dân phải theo thì cũng không ổn. Tiếc thay là chỉ có đúng một cách để hoàn thành nhiệm vụ này trong game và không có side quest. Vì thế giá trị chơi lại cũng không cao lắm – một khi đã lục lọi hết mọi thứ trong trò chơi này thì chẳng còn lí do gì để chơi lại nữa…
Mấy game RPG trước mà nhất là lúc đầu khi tiền chưa nhiều nhưng lại có nhiều thứ cần mua thì mình thường hay loot đồ nhà dân trước dù biết mượn luôn đồ của người khác mà không xin phép là sai trái thì mình không thể làm như vậy trong game này. Có một loạt các đức tính và nếu muốn phá đảo trò chơi thì phải nâng điểm karma của nhân vật chính bằng cách cư xử theo đúng đức hạnh đó. Có những việc mà thực hiện cũng đơn giản như từ thiện bằng số tiền mình có của mình khi bạn gặp những người ăn xin hay không nên khoe khoang về việc bạn tuyệt vời như thế nào khi các NPC cho bạn cơ hội để làm điều đó. Trong khi đó, các đức tính khác sẽ thử thách hơn từ phía người chơi. Chẳng hạn, như có một đức tính yêu cầu bạn chỉ chiến đấu tự vệ và không truy cùng giết tận khi quân thù rút lui. Về mặt lý thuyết thì dễ nhưng vấn đề là bạn đang bỏ lỡ những điểm kinh nghiệm quý giá mà nhóm của bạn cần để tăng cấp và chắc chắn là mấy game khác thì khoang dung là sai lầm. Nhưng mà điều này không có nghĩa là chiến đấu trong Ultima 4 là không cần thiết – việc này đã chiếm của mình hơn 50% tổng thời gian chơi game này.
Kết luận
Đối với mình thì Ultima IV: Quest of the Avatar là một game đáng để chơi dù nếu được hỏi phần mình thích nhất trong cả series này thì mình sẽ lại trả lời là phần 5 – có lẽ vì mình vẫn thích có phản diện với một bối cảnh tối tăm hơn. Nếu bạn muốn muốn tìm kiếm điều khác biệt và sẵn sàng bỏ ra thời gian kèm tính kiên nhẫn để làm quen với cơ chế của trò chơi này.
